ប្លែកមាត់ជាមួយរសជាតិ “ចាណាង” សម្លជនជាតិដើមភាគតិចប្រចាំខេត្តរតនគិរី
TRAVEL & LIVING 4 years agoអ្នកនៅភ្នំពេញភាគច្រើនប្រហែលពុំទាន់ស្គាល់សម្ល «ចាណាង» នៅឡើយទេ ប៉ុន្តែអ្នកខេត្តរតនគិរីទាំងអស់សុទ្ធតែស្គាល់សម្លមួយមុខនេះ ព្រោះវាបានក្លាយជាមុខម្ហូបពិសេសប្រចាំតំបន់ទៅហើយ។ នៅទីរួមខេត្តរតនគិរី មានភោជនីយដ្ឋានជាច្រើនដែលមានបម្រើស៊ុបចាណាង ជាពិសេសនៅម្តុំជុំវិញបឹងកន្សែង។ យ៉ាងណាមិញ មុខម្ហូបអត្តសញ្ញាណជនជាតិគ្រឹង និង ទំពួន មួយមុខនេះត្រូវបានយកមកចម្អិនបង្ហាញជាពិសេសនៅក្នុងមហោស្រពសិល្បៈដណ្តាំស្លម្ហូបអាហារលើកទី២០ និងទម្រង់ម៉ូតសម្លៀកបំពាក់ខ្មែរ លើកទី១៩ ឆ្នាំ២០១៩ នាថ្ងៃទី២៥ តុលា ២០១៩ នៅរមណីយដ្ឋានវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្រ្តវត្តភ្នំ រាជធានីភ្នំពេញ ហើយទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់លេខ២គួរជាទីមោទកភាពក្រៃលែងសម្រាប់ប្រជាជនភូមិភាគឦសាន ។ សម្លនេះត្រូវបានលើកមកបង្ហាញជាសាធារណៈនៅរាជធានីភ្នំពេញជាលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ២០១៩នេះ ដោយក្រុមស្រ្តីជនជាតិដើមភាគតិចដែលដឹកនាំដោយអ្នកនាង ឡាត់ សុខឯម ជនជាតិគ្រឹង រស់នៅខេត្តរតនគិរីផ្ទាល់។ កញ្ញា អាន លីយ៉ុង ជានិស្សិតជនជាតិគ្រឹង និង សមាជិកក្រុម «ស្រ្តីជនជាតិដើមភាគតិចកម្ពុជា» មកពីខេត្តរតនគិរី បានសម្តែងអារម្មណ៍រីករាយត្រេកអរដែលបានចូលរួមចំណែកបង្ហាញមត៌កមុខម្ហូបជនជាតិរបស់ខ្លួនក្នុងឱកាសពិព័រណ៍ចម្លាក់ស្បែក ក្រោមប្រធានបទ «ព្រះរាមផ្លែងសរ» រៀបចំដោយនាយកដ្ឋានសិល្បៈសូនរូប និងសិល្បៈសិប្បកម្ម ស.រ.ស នៃក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ ដែលប្រព្រឹត្ដទៅនៅថ្ងៃទី១៤-១៥-១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ នៅបរិវេណបណ្ណាល័យជាតិកម្ពុជា ផ្លូវលេខ៩២ សង្កាត់វត្ដភ្នំ ខណ្ឌដូនពេញ រាជធានីភ្នំពេញ(ខាងលិចវត្ដភ្នំ)។ កញ្ញាបាននិយាយប្រាប់សូវរីនថា សម្លចាណាង ជាមុខម្ហូបប្រចាំថ្ងៃដែលជនជាតិដើមភាគតិចនិយមចម្អិនបរិភោគជាទូទៅ ជាពិសេសនៅខែវស្សាដែលសម្បូរទំពាំងលាស់ មិនមែនជាមុខម្ហូបសម្រាប់ឱកាសពិធីបុណ្យប្រពៃណីណាមួយឡើយ។ សម្លនេះមានគ្រឿងផ្សំសំខាន់ៗ ដូចជា ស្លឹកចាណាង ឬ ស្លឹកស៊ុងរៀង (បើអត់មានស្លឹកចាណាងឬស្លឹកស៊ុងរៀង គេអាចប្រើស្លឹកសណ្តែកខ្មោច ប៉ុន្តែវាមានរសជាតិរាងក្រពុលបន្តិច) ទំពាំង ក្តាត ត្រប់ ស្នៀតពោត ពពាយខ្ចី ឃ្លោកខ្ចី ជាដើម។ ចំពោះវិធីធ្វើ ដំបូងត្រូវលាងស្លឹកចាណាងដែលគេរកបានពីក្នុងព្រៃ ឬ ដាំក្នុងភូមិឲ្យស្អាតហើយហាលថ្ងៃ។ បន្ទាប់មក ត្រូវយកស្លឹកនោះមកបុកពីល្ងាចហើយត្រាំទឹកមួយយប់ឲ្យឡើងជាតិល្អ ទើបយកទឹកស្លឹកនោះមកចាក់ក្នុងឆ្នាំងស្ងោររម្ងាស់ឲ្យយូរដូចស៊ុប (តែកុំឲ្យយូរពេក ខ្លាចរលួយ)។ ចំពោះសាច់ គេអាចប្រើសាច់គោ (ឆ្អឹងជំនីរ ឬ ឆ្អឹងស្មងជើង) ក៏បាន សាច់ជ្រូកក៏បាន តែភាគច្រើន ជនជាតិដើមគេនិយមប្រើឆ្អឹងជំនីរជ្រូកជាង។ ប៉ុន្តែមុននឹងស្លសម្លនេះ គេត្រូវយកសាច់ជ្រូក ឬ សាច់គោនោះទៅអាំងឲ្យស្រពាប់ជាមុនសិន។ អ្វីដែលសំខាន់ គឺជនជាតិដើមភាគតិចមិនប្រើស្ករសម្រាប់ចម្អិនសម្លនេះទេ ពោលគឺ ដាក់តែអំបិលនិងប៊ីចេងបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ គេអាចទទួលទានសម្លនេះជាមួយបាយអង្ករខ្សាយចំហុយ ឬ បាយដំណើបចំហុយក៏បានទៅតាមចំណង់ចំណូលចិត្ត ផ្ទាប់ជាមួយបុកប្រគ្រីវ (ជ្រក់ម្យ៉ាងរបស់ជនជាតិភាគតិចមានរសជាតិប្រៃហិរ)។ សព្វថ្ងៃ គេនិយមច្នៃវាជាស៊ុបបរិភោគជាមួយមីដូចមីខគោរបស់អ្នកស្រុកខ្មែរកណ្តាលយើង ដែរ។ សម្លនេះអាចកម្តៅទុកបានយូររហូតមួយសប្តាហ៍ ហើយក្នុងករណីដែលសម្លរីងទឹក គេអាចចាក់ទឹកត្រាំស្លឹកចាណាងនោះចូលបន្ថែម វានឹងរក្សាបានរសជាតិឆ្ងាញ់ដដែល។ ចៀសវាងចាក់ទឹកធម្មតាចូលដែលនឹង បណ្តាលឲ្យបាត់បង់រសជាតិសម្លដើម៕
Article by SRIN SOKMEAN