ស្ថិតនៅក្នុងផ្លូវលំតូចមួយដ៏ស្រស់ស្អាតអមដោយគំនូរលើជញ្ជាំងស្នាដៃវិចិត្រករវ័យក្មេងល្បីឈ្មោះ យី កក្កដា អមសងខាងចន្លោះវិថីឧកញ៉ាឈុន(ផ្លូវលេខ២៤០) និងផ្លូវលេខ២៤៤ ម្តុំចំហៀងខាងក្រោយមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាទី២ក្បែរព្រះបរមរាជវាំង វិចិត្រសាលជាអគារផ្ទះល្វែងតូចមួយនៅកែងផ្លូវបត់ខាងក្នុងដែលមានស្លាកយីហោថា “វ៉ាង ដុង ឌូឌល” (Wang Dong Doodle by Space Four Zero) បានបណ្តែតខ្លួនយ៉ាងស្ងប់ស្ងាត់កំបាំងឆ្ងាយពីខ្សែចក្ខុរបស់អ្នកដំណើរឬអ្នកបើកបរទាំងឡាយដែលឆ្លងកាត់ម្តុំនោះ។ ថ្វីដ្បិតតែស្ថិតនៅដាច់ពីផ្លូវធំបន្តិចក៏ពិតមែន តែការតុបតែងលម្អសោភ័ណភាពខាងមុខហាងហាក់ទាញអារម្មណ៍យើងទៅកាន់ពិភពសិល្បៈតន្រ្តីរ៉ុកខេនរ៉ូល (Rock & Roll) ខ្មែរ ទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៦០-៧០ ភ្លាមមួយរំពេច។
គ្រាន់តែបើកទ្វារចូលខាងក្នុងភ្លាម លោកអ្នកច្បាស់ជាលាន់មាត់សរសើរអំពីវត្ថុសិល្បៈកម្រៗជាច្រើនដែលពិបាករកណាស់នៅក្នុងទីផ្សារក្នុងស្រុកសព្វថ្ងៃនេះ។ ពន្លឺពណ៌លឿងស្រាលស្រទន់ចាំងឆ្លុះផ្ទាំងគំនូរ និងថាសចម្រៀងពីសម័យមុនប្លែកៗជាច្រើនគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ជាពន់ពេក។ នៅជាប់នឹងមាត់ទ្វារ មានដាក់តាំងរូបផ្ទាំងគំនូរពណ៌ប្រេងបែបសហសម័យដែលជាស្នាដៃរបស់វិចិត្រករខ្មែរ ស្វាយ គេន (១៩ ៣៣-២០០៨) អតីតបុគ្គលិកជើងចាស់ប្រចាំសណ្ឋាគារឡឺរ៉ូយ៉ាល់មុន និងក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ ដែលត្រូវបានជនបរទេសជាច្រើនប្រសិទ្ធនាមឲ្យថាជា “វិចិត្រករពីកាសូនៃកម្ពុជា” (The Picasso of Cambodia) រួមជាមួយស្នាដៃកូនចៅជំនាន់ក្រោយរបស់គាត់គឺ កញ្ញា អ៊ុក សុជីវី (ចៅស្រី) និងលោក អ៊ុក សាខន (កូនប្រសាប្រុស)។
រីឯនៅលើជញ្ជាំងខាងឆ្វេងដៃ លោកអ្នកនឹងឃើញផ្ទាំងគំនូរស្រ្តីខ្មែរចោមពុងសារុងកំពុងលើកអាល់ទ័រ តំណាងភាពរឹងមាំរបស់ស្រ្តី ដែលជាស្នាដៃលេចធ្លោមួយរបស់វិចិត្រករខ្មែរមកពីខេត្តបាត់ដំបង រួមជាមួយផ្ទាំងគំនូរសហសម័យតូចធំជាច្រើនទៀត។ នៅក្បែរនោះដែរ ក៏ដាក់តាំងអាវយឺតរំលេចដោយរូបភាពសិល្បៈកែច្នៃយ៉ាងស្រស់ស្អាតគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ដែលគ្មានលក់នៅកន្លែងណាផ្សេងទៀតឡើយក្រៅពីទីនេះ។ ដោយឡែក នៅលើជញ្ជាំងម្ខាងទៀត ផ្ទាំងរូបភាពចម្រុះពណ៌ឆើតស្រស់នៃអធិរាជសំឡេងមាស ស៊ីន ស៊ីសាមុត និង រាជិនីសំឡេងមាស រស់ សេរីសុទ្ធា ក៏កំពុងបញ្ចេញសម្រស់ទាក់ភ្នែកអ្នកទស្សនាទាំងឡាយមិនឲ្យសម្លឹងរំលងបានឡើយ។ បើលោកអ្នកសម្លឹងមកក្រោមបន្តិច លោកអ្នកនឹងប្រទះនូវសមុច្ច័យថាសចម្រៀងខ្មៅពីសម័យមុនមានចំនួនរហូតដល់ខ្ទង់ជាង៥០០ដែលត្រូវបានតម្រៀបជាជួរក្នុងប្រអប់យ៉ាងមានរបៀបរៀបរយត្រូវបានបែងចែកទៅតាមប្រភេទរបស់វា ពោលគឺ បទខ្មែរដោយឡែក និងបទបរទេសដោយឡែក។
លោក អ៊ែនថូនី ឡេហ្វហ្វើតស៍ (Anthony Lefferts) ស្ថាបនិក និងជាអ្នកគ្រប់គ្រងហាងនេះ បានបញ្ជាក់ប្រាប់សូវរីនថា បច្ចុប្បន្នហាងរបស់លោកមានសមុច្ច័យស្នាដៃសិល្បៈប្រមាណ៥០០ផ្ទាំង និងថាស ចម្រៀងទាំងខ្មែរនិងបរទេស សរុបប្រមាណ ១០០០ថាស។ ចំពោះផ្ទាំងរូបគំនូរ លោកបានប្រមូលពីសិល្បករជនជាតិបរទេសនៅស្រុកខ្មែរ និង សិល្បករជនជាតិខ្មែរមកពីបណ្តាខេត្តនានា។ រីឯថាសចម្រៀង លោកបានសន្សំទិញពីតាមសមុច្ច័យសិល្បៈនានាតាមលទ្ធភាពជាក់ស្តែងរបស់លោក។ លោកបានចំណាយពេលរហូត៤០ឆ្នាំក្នុងការសន្សំរបស់ទាំងនេះ ប៉ុន្តែលោកមិនជ្រើសរើសរបស់ដែលមានតម្លៃថ្លៃកប់ពពកពេកនោះទេ។ ជាទូទៅ លោកចំណាយថវិកាផ្ទាល់ខ្លួនទិញត្រឹមតែតម្លៃ១០០-២០០ដុល្លារ ប៉ុន្តែយូរៗម្តងទើបលោកហ៊ានចំណាយទិញវត្ថុខ្លះដែលមានតម្លៃខ្ទង់២០០០ដុល្លារ ដែលជាលោកចាត់ទុកថាជារឿងកម្រសម្រាប់លោក។
ត្រឡប់ទៅអតីតភាពបន្តិច លោក អ៊ែនថូនី ហៅ តូនី មានស្រុកកំណើតនៅទីក្រុងអូស្ទីន រដ្ឋតិចសាស់ សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយលោកក៏បានចូលសិក្សាក្នុងសាលាភាពយន្តនៅទីនោះ មុននឹងលោកផ្លាស់មករស់នៅទីក្រុងញូវយ៉កនិងកាលីហ្វ័រញ៉ាអស់រយៈពេល៥ឆ្នាំ។ នៅក្នុងអំឡុងពេលនោះ លោកធ្លាប់ធ្វើជំនួញក្នុងវិស័យតន្រ្តីក្នុងតំណែងជាអ្នកសម្របសម្រួលគម្រោងប្រចាំផលិតកម្ម PACE Entertainment LIVE Nation) ដែលធ្លាប់ទទួលជោគជ័យជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ក្នុងកំណត់ត្រាផ្នែកតន្រ្តី Austin Fat Angel Records។ បន្ទាប់មកទៀត លោកក៏បានធ្វើដំណើរមករស់នៅប្រទេសកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០១៣មុននឹងលោកនិងមិត្តភក្តិឈ្មោះជូលាន ប៉ូលសុន (Julien Poulson) សហការគ្នាបង្កើតទីតាំង Space Four Zero ក្នុងឆ្នាំ២០១៤។
មូលហេតុដែលលោកបង្កើតវិចិត្រសាលនេះឡើងគឺដោយសារតែលោកស្រឡាញ់ដក់ចិត្តនឹងសិល្បៈតន្រ្តីខ្មែរទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៦០-៧០ ហើយលោកក៏ធ្លាប់ជាផលិតករ និង អ្នកគ្រប់គ្រងតន្រ្តីទេសចរណ៍នៃក្រុមតន្រ្តី Cambodian Space Project ដែលជាក្រុមតន្រ្តីជំរុញរ៉ុកខេនរ៉ូលបែបខ្មែរទ.វ.ទី៦០ឡើងវិញ បង្កើតឡើងក្នុងឆ្នាំ២០០៩ ហើយបានចេញទៅសម្តែងជាច្រើនលើកនៅជុំវិញពិភពលោក។ លោកមិនចាត់ទុកកន្លែងនេះគ្រាន់តែជាទីតាំងលក់គំនូរនិងថាសចម្រៀងធម្មតានោះ ប៉ុន្តែលោកមានទស្សនៈវិស័យវែងឆ្ងាយក្នុងការបើកថ្នាក់ បណ្តុះបណ្តាលកូនខ្មែរឲ្យយល់ដឹងពីវិធីគន្លឹះក្នុងការជ្រើសរើសទិញសមុច្ច័យវត្ថុសិល្បៈ (Art Collections) ឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។
នៅដើមឆ្នាំ២០២១ លោកគ្រោងនឹងរៀបចំពិព័រណ៍សិល្បៈមួយនៅទីក្រុងភ្នំពេញយើងនេះអាចនៅសណ្ឋាគារ Rosewood ឬសណ្ឋាគារ Raffles Hotel Le Royal ប៉ុន្តែលោកក៏មិនទាន់សម្រេចចិត្តច្បាស់នៅឡើយទេ។ ជាដំណឹងល្អសម្រាប់សប្តាហ៍នេះ លោកបានបញ្ចេញស្នាដៃថាសចម្រៀងពីដើមផលិតថ្មីឡើង វិញក្រោមចំណងជើងថា “Sinn Sisamouth Groove Club Volume 4 record” ទៅកាន់ពិភពលោកក្រោយពីលោកបានចំណាយពេលសហការផលិតរួមជាមួយក្រុមគ្រួសារលោក ស៊ីន ស៊ីសាមុត ផ្ទាល់អស់រយៈពេល ២ឆ្នាំកន្លងមក៕
Article by SRIN SOKMEAN