សម្រាប់ប្រជាជនដែលមានវ័យចំណាស់ ឬ វ័យកណ្តាល ពួកគាត់ពិតជាមានបទពិសោធន៍ទៅហើយក្នុងការរៀបចំចម្អិនម្ហូបអាហារធ្វើជាចង្ហាន់ទេយ្យទានប្រគេនព្រះសង្ឃដែលគង់ចាំព្រះវស្សានៅតាមទីអារាមនានា ប៉ុន្តែសម្រាប់មិត្តយុវវ័យជាពិសេសសុភាពនារីវ័យក្មេងមួយចំនួនប្រហែលអាចមានបញ្ហាក្នុងការសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសរៀបចំមុខម្ហូបណាមួយសម្រាប់បុព្វហេតុខាងលើ។ ដូចនេះក្នុងឱកាសពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និង ភ្ជុំបិណ្ឌប្រពៃណីជាតិ ខែភទ្របទ ឆ្នាំកុរ ឯកស័ក ព.ស. ២៥៦៣ ត្រូវនឹងខែកញ្ញា គ.ស. ២០១៩ នេះ សូវរីនសូមណែនាំមុខម្ហូបប្រពៃណីចំនួន០៥មុខដែលសុភាពនារីអាចពិចារណាធ្វើជាចង្ហាន់យកទៅវត្តតាមលទ្ធភាពរៀងៗខ្លួន។
១. សម្លការី
ឈ្មោះគ្រឿងសម្លមួយយ៉ាងមកពី ស្រុកក្លិង្គ ហើយសម្លដែលស្លដាក់គ្រឿងនោះក៏ហៅសម្លការីដែរ។ សម្លការីមានប្រវត្តិចូលមកក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយូរយារណាស់មកហើយ ហើយត្រូវបានប្រជាជនខ្មែរទាំងក្រុងទាំងស្រែនិយមឲ្យតម្លៃរាប់ជាម្ហូបមានតម្លៃពិសេស ដែលច្រើនស្លតែពេលមានពិធីបុណ្យទាននានាសម្រាប់ធ្វើជាភោជ នាហារទទួលភ្ញៀវពន្លឺ ឬ ប្រគេនព្រះសង្ឃ។ គេអាចស្លសម្លការីជាមួយសាច់ជាច្រើនប្រភេទតាម ចំណង់ចំណូលចិត្ត រួមមាន សាច់មាន់ ឆ្អឹងជំនីរជ្រូក ឬ សាច់គោ។ គេអាចចម្អិនសម្លការីសម្រាប់ប្រគេនលោកឆាន់ជាមួយបាយ នំបញ្ចុក ឬ នំប៉័ង ក៏បាន។
២. សម្លសារ៉ាម៉ាន់
សម្លសារ៉ាម៉ាន់មានលក្ខណៈស្រដៀងនឹងសម្លការីដែរ ដោយសារសម្លនេះត្រូវប្រើគ្រឿងការីជាគោល ហើយមានប្រើកាពិ ខ្ទិះដូង ផ្កាចន្ទន៍ សណ្តែកដីលីង និង ម្ទេសក្រៀម ដើម្បីបង្កើនក្លិននិងរសជាតិដូចគ្នាដែរ។ ប៉ុន្តែវាមានលក្ខណៈខុសប្លែកត្រង់ថា ចំពោះសម្លការី គេនិយមស្លជាមួយសាច់មាន់ រីឯសម្លសារ៉ាម៉ាន់គេនិយមស្លជាមួយសាច់គោ មានលក្ខណៈខាប់ជាងសម្លការី ហើយសម្លនេះជាសម្លដែលគេស្លសម្រាប់ប្រើក្នុងឱកាសជួបជុំពិសេស ជាពិសេសសម្រាប់សហគមន៍ជនជាតិឥស្លាមតែម្តង។ សម្លសារ៉ាម៉ាន់សម្បូរជាតិខ្លាញ់ គេច្រើនប្រគេនលោករួមជាមួយនំប៉័ង (តែក៏អាចជាមួយបាយបានដែរ)។
៣. សម្លចាប់ឆាយ
សម្លចាប់ឆាយជាសម្លប្រពៃណីរបស់ខ្មែរសែស្រឡាយកាត់ចិន។ គេច្រើនប្រើសម្លនេះក្នុងពិធីសែនដូនតាតាមប្រពៃណីជនជាតិចិនតាំងពីបរមបុរាណមក ដូចជា ពិធីសែនឆេងម៉េង ពិធីសែនក្បាលទឹក ពិធីសែនចូលឆ្នាំចិន ជាដើម ប៉ុន្តែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើង ប្រជាជនខ្មែរក៏និយមស្លសម្លមួយមុខនេះធ្វើជាចង្ហាន់ប្រគេនព្រះសង្ឃនៅតាមវត្តអារាមក្នុងពិធីបុណ្យធំៗ តួយ៉ាង បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ នេះដែរ ដោយសារតែសម្លនេះអាចរក្សាទុកបានយូរមិនងាយជូរផ្អូម ដោយគ្រាន់តែក្លាស្សេទុកក្នុងទូរទឹកកក ហើយនៅអាចយកមកកម្តៅឲ្យក្តៅឡើងវិញបាន។ ប្រសិនបើកម្តៅយូរទៅគោកទឹកពេក គេអាចបន្ថែមទឹកចូលបន្តិចល្មមព្រះសង្ឃអាចឆាន់ពេលក្រោយភ្ជុំបានទៀត ជាពិសេសសម្រាប់វត្តដែលអត្តខាត់ មិនសូវសម្បូរញាតិញោមយកចង្ហាន់មកប្រគេន។
៤. សម្លខជើងជ្រូក
សម្លខជើងជ្រូកជាមុខម្ហូបសាមញ្ញមួយមុខដែលប្រជាជនយើងនិយមស្លប្រគេនព្រះសង្ឃក្នុងពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌនិងភ្ជុំបិណ្ឌទៀងទាត់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ មិនខុសពីសម្លការីនិងសម្លចាប់ឆាយនោះទេ ដោយសារសម្លនេះងាយស្រួលធ្វើ ហើយអាចរក្សាទុកបានយូរដូចពពួកសម្លខាងលើនេះដែរ ពោលគឺ ជាប្រភេទសម្លដែលអាច កម្តៅឡើងវិញបាន។ ជួនកាល គេនិយមខជើងជ្រូកជាមួយពងទា ឬ ជួនកាលគេអាចប្រើសាច់ជ្រូកបីជាន់ក៏បានទៅតាមការនិយមចូលចិត្តរៀងៗខ្លួន។ អ្នកខ្លះ គេយកទំពាំងមកខជើងជ្រូក ឬ ស្ពៃជូរមកខលាយក៏មានធ្វើឲ្យមានរសជាតិឈ្ងុយឆ្ងាញ់ប្លែកម្យ៉ាងដែរ។
៥. ទឹកគ្រឿងអន្លក់ខ្ចី
ជាទូទៅ នៅពេលរៀបចំចង្ហាន់យកទៅវត្ត ប្រជាជនខ្មែរយើងភាគច្រើនមិនមែនធ្វើម្ហូបតែមួយមុខនោះទេ យ៉ាងហោចណាស់ក៏មានពីរឬបីមុខដែរ ដូចនេះក្រៅពីប្រភេទសម្លទឹក ខ្មែរនិយមធ្វើសម្លឆា និង ប្រភេទអាហារអន្លក់ ជាពិសេសគឺ ទឹកគ្រឿង នេះឯង។ មូលហេតុដែលប្រជាជនខ្មែរនិយមធ្វើទឹកគ្រឿងដោយសារសម្លដែលបានរៀបរាប់ខាងលើភាគច្រើនជាសម្លខ្លាញ់ច្រើនងាយនឹងទ្រលាន់ ហើយព្រះសង្ឃអង្គខ្លះអាចនឹង មិនសូវចូលចិត្តបរិភោគសាច់ ដូចនេះទឹកគ្រឿងជាជម្រើសល្អមួយ ព្រោះគ្រឿងផ្សំចំបង គឺជាសាច់ត្រី មិនមានជាតិខ្លាញ់ ត្រូវនឹងរសជាតិបន្លែអន្លក់ស្រស់ៗថ្មីៗចម្រុះមុខ តួយ៉ាង ត្រសក់ ព្រលិត ត្រប់ស្រួយ ផ្កាស្នោរ ផ្កាត្រកៀត ត្រួយរាំង ត្រួយស្តៅ ដែលងាយស្រួលរកនៅតាមភូមិដ្ឋានក្បែរៗខ្លួនក្នុងរដូវវស្សា។ ចំពោះការធ្វើទឹកគ្រឿង គេអាចប្រើសាច់ត្រីស្ងោរធម្មតាក៏បាន ប្រើត្រីអាំងឬត្រីឆ្អើរក៏រឹតតែពិសេស៕
Article by SRIN SOKMEAN