យុវតន្រ្តីករខ្មែរ១៣រូបកំពុងពួតដៃគ្នាប្រគំចងក្រងវីដេអូឯកសារស្តីពីតន្រ្តីមហោរីព្រះរាជទ្រព្យ
NEWS 3 years ago យុវជន ណុប សម្បូរមី ប្រធានក្រុមតន្រ្តីមហោរីព្រះរាជទ្រព្យ «មនោហារា» បានពន្យល់ប្រាប់សូវរីនថា ពាក្យថា «មហោរី» បានក្លាយមកពីពាក្យ «មនោហារ» (មនោហារា(ប្រុស) មនោហារី(ស្រី)) ដែលជាឈ្មោះក្រុមនេះ គឺជាពាក្យសំស្រ្កឹតមានន័យថា អ្នកបម្រើនៅតាមប្រាសាទដែលមានភារកិច្ចលេងភ្លេង។ ហើយពាក្យនេះត្រូវបានរកឃើញនៅលើសិលាចារឹក K៤០០ ក្នុងស.វទី៩ IC លេខ៦ បន្ទាត់ទី ៨៥ និងនៅប្រាសាទប្រែរូបក្នុងសិលាចារឹក K៨០៦ ស.វ ទី១០ឯកសារជំនុំសិលាចារឹកលេខ១ បន្ទាត់ទី៩៨ បានប្រើក្នុងអត្ថន័យកាព្យឃ្លោង "កវីមនោហារ"។ «មនោហារា» ត្រូវបានរៀបចំបង្កើតឡើងនៅអំឡុងដើមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅថ្មីៗនេះ ដោយក្រុមអតីតសិស្ស-និស្សិតសាលាមធ្យម វិចិត្រសិល្បៈ និង សាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ (RUFA) ក្នុងគោលបំណងធំៗចំនួនពីរ គឹដើម្បីចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងកម្មវិធី «វង់តន្រ្តីខ្មែរ រដូវកាលទី២» រៀបចំឡើងដោយសហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជាខេត្តស្វាយរៀង សហការជាមួយស្ថានីយ៍ទូរទស្សន៍បាយ័ន (BTV) និង ដើម្បីបង្កើតជាវីដេអូឯកសារស្តីពីទម្រង់ភ្លេងមហោរីព្រះរាជទ្រព្យខ្មែរយើងពីបុរាណដែលអាចនឹងប្រឈមមុខនឹងការបាត់បង់ប្រសិនបើខ្វះការស្រាវជ្រាវអភិរក្សឡើងវិញដោយ កម្លាំងយុវជនជំនាន់ក្រោយ។
ប្រធានក្រុមដដែលបានឲ្យដឹងថា ក្រុមតន្រ្តីនេះកាលពីដើមឡើយ មានសហស្ថាបនិកចំនួនបីរូប គឺ ណុប សម្បូរមី (អ្នកផ្តួចផ្តើមគំនិត) យុវជន ហាក់ តុលា និង យុវជន មឿន ចន្ធី ជាអនុប្រធានទី១ និង ទី២ ដែលសុទ្ធសឹងជាសិស្សច្បងសិស្សប្អូននឹងគ្នាមកពីសាកលវិទ្យាល័យជាមួយគ្នា។ ក្រោយមក ក្នុងរយៈពេលត្រឹមតែមួយសប្តាហ៍ យុវជនទាំងបីរូបបានប្រមូលផ្តុំបានសមាជិកបន្ថែមជាបន្តបន្ទាប់រហូតគ្រប់ចំនួន១៣រូបបង្កើតបានជាក្រុមតន្រ្តីនេះឡើង ដែលពួកគេម្នាក់ៗមានតួនាទីផ្សេងៗគ្នា ក្នុងនោះរួមមាន ណុប សម្បូរមី (អ្នកចម្រៀង) តត សីហា (ទ្រខ្មែរ ឬ ទ្រខ្សែបី) ចាន់ រតនា (ទ្រអ៊ូ) សំ វឌ្ឍនៈ (ចាប៉ីដងវែង) តត ឆ័យា (តាខេ ឬ ក្រពើ) មឿន ចន្ធី (ខ្លុយ) ហាក់ តុលា (រនាតឯក) សេន ចំរើន (រនាតធុង) កេត វិសាល(រនាតថោង ឬ រនាតដែក) សុភ័ក្រ សេងហុង (គងវង់តូច) ហេង រ័ត្នធា (គងវង់ធំ) ពូក វិច្ឆ័យ (ស្គរថូន រមនា) និង សុខ រាជ (ឈិង) ។ ជាកត្តាសត្យានុម័ត វង់ភ្លេងព្រះរាជទ្រព្យនេះមានទៅដល់១៦មុខ ប៉ុន្តែដោយសារបរិបទនៃការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ ១៩ នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន សិល្បករពុំអាចជួបជុំគ្នាលើសពី១៥នាក់នោះឡើយ។ ដូចនេះ ទើបក្រុមមនោហារាសម្រេចចិត្តលើកឡើងត្រឹមតែ១៣ឧបករណ៍ និងអ្នកចម្រៀងម្នាក់មកបង្ហាញជូនសាធារណជនទាំងឡាយឲ្យបានស្គាល់។
គួរបញ្ជាក់ថា នៅក្នុងសៀវភៅប្រពៃណីខ្មែរ ចម្លងចេញពីឯកសារក្រុមជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរ (ព្រះរាជក្រឹត្យលេខ១២ ចុះថ្ងៃទី ២៥ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៣៤) ភាគ១ បោះពុម្ពនៅឆ្នាំ២០១៨ គាំទ្រដោយ គណៈកម្មការជាតិយូណេស្កូកម្ពុជា ត្រង់ប្រជុំបទភ្លេងបែបរបស់លោកគ្រូ បាន តេង ក្នុងក្រុមភ្លេងព្រះរាជទ្រព្យឧកញ៉ាទេពពិទូរ ក្រសេម ត្រង់ទំព័រ៩០ បានសរសេររៀបរាប់អំពីគ្រឿងប្រដាប់ភ្លេងមហោរីមានដូចជា រនាតឯក រនាតដែក រនាតធុង គងធំ ទ្រខ្សែ៣ ទ្រអ៊ូ ទ្រដួង ឬទ្រឆែ ខ្លុយ ចាប៉ីដងវែង តាខេឯក កណ្តាល ធុង ថូន រមនា ក្រាបភួង និង ឈឹង រួមជា១៦។ ប្រធានក្រុមមនោហារាបានបញ្ជាក់ថា ឧបករណ៍នៃតន្រ្តីមហោរីព្រះរាជទ្រព្យមានលក្ខណៈខុសពីតន្រ្តីមហោរីដែលគេប្រគំធម្មតាក្នុងសម័យនេះ ត្រង់ថា តន្រ្តីមហោរីព្រះរាជទ្រព្យមានការរួមបញ្ចូលរវាងឧបករណ៍តន្រ្តីពិណពាទ្យ និង ឧបករណ៍ភ្លេងការ តួយ៉ាង ការប្រើប្រាស់ទ្រខ្សែបីនិងចាប៉ីដងវែង ដែលតន្រ្តីមហោរីធម្មតាមិនមានប្រើឡើយ។ រីឯការប្រគំទៀតសោត ក៏មានលក្ខណៈខុសគ្នាដែរ ពោលគឺមហោរីព្រះរាជទ្រព្យមានបែបផែនយឺតមិនលោតញាប់ដូចមហោរីធម្មតាដែលទំនើបជាងនោះទេ។ ការរៀបរាប់បង្ហាញ និងស្រាវជ្រាវចងក្រងឡើងវិញរបស់ក្រុមខាងលើនេះគឺអាស្រ័យលើឯកសារយោងគោលចំនួនបី គឺសៀវភៅ «មរតកតន្ត្រីខ្មែរ» ដោយអ្នកគ្រូ កែវ ណារុំ សៀវភៅ «វង់ភ្លេងខ្មែរ» ដោយលោកគ្រូ ហ៊ុន សារិន និងសៀវភៅ «ប្រពៃណីខ្មែរ» ចម្លងចេញពីឯកសារជំនុំទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរភាគ១ ដោយគណៈកម្មការជាតិយូណេស្កូកម្ពុជាជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ គួបផ្សំនឹងការប្រមូលរូបភាពឯកសារចាស់ៗ និងការសាកសួរព័ត៌មានបន្ថែមពីសំណាក់សាស្រ្តាចារ្យ តូរ្យតន្រ្តីពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ។
“ក្រុមខ្ញុំបានប្តេជ្ញាចិត្ត គឺទិសដៅរួមគ្នាតែមួយ ធ្វើអ្វីដែលទាក់ទងនឹងសិល្បៈតន្រ្តីបុរាណឲ្យកាន់តែរីកចម្រើន និង មានសុក្រិតភាព កុំឲ្យមានភាពរញ៉េរញ៉ៃ គឺរៀនតាមលំដាប់លំដោយ។សិល្បៈតន្រ្តីបុរាណដែលស្ទើរតែបាត់បង់ គួរតែមានវត្តមាន មានព្រលឹង មិនអាចបាត់បង់ត្រឹមហ្នឹងទេ! ” ។
កន្លងមក ក្រុមនេះធ្លាប់ចេញវីដេអូចំនួនពីរលើករួចមកហើយនៅលើបណ្តាញសង្គម ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃក្រុមនេះក៏កំពុងត្រៀមខ្លួនថតវីដេអូឯកសារស្តីពីបទភ្លេងរបាំចំនួនបី (ភ្លេងមេ) គឺ បទព្រះថោង បទសារ៉ាក់បូរ៉ុង បទបាវលុត និង បទមេលឹម ឲ្យត្រឹមត្រូវតាមក្បួនខ្នាតពីសម័យដើមកុំឲ្យបាត់បង់។ យុវជន ណុប សម្បូរមី បានបកស្រាយថា ទោះបីជាតន្រ្តីទាំងអស់នេះកាលពីបុរាណកាលខ្មែរប្រើតែក្នុងទម្រង់សក្ការៈក្នុងព្រះបរមរាជវាំង ប៉ុន្តែក្នុងបរិបទបច្ចុប្បន្ន ដើម្បីឲ្យវប្បធម៌បុរាណកាន់តែសាយភាយទូលំទូលាយ តន្រ្តីមហោរីព្រះរាជទ្រព្យនេះអាចយកមកសម្តែងក្នុងកម្មវិធីមួយចំនួនបានដែរ ដូចជា កម្មវិធីទទួលគណៈប្រតិភូជាតិនិងអន្តរជាតិ កម្មវិធីបុណ្យចម្រើនព្រះជន្ម និង កំដរបរិយាកាសក្នុងពិធីអាពាហ៍ពិពាហ៍ ជាដើម។ ជាចុងក្រោយ តំណាងក្រុមទាំងមូល សម្បូរមី បានលើកទឹកចិត្តឲ្យយុវជនជំនាន់ក្រោយងាកមកមើលវប្បធម៌-អរិយធម៌របស់ខ្មែរយើង ឈានទៅរកការអភិរក្សនិងអភិវឌ្ឍបន្ថែមឲ្យបានគង់វង្សជានិរន្តរ៍៕
Article by SRIN SOKMEAN